ارائه الگوی تحلیل محیط راه بردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی منطقه آسیای مرکزی

Authors
abstract

تصمیم گیری راهبردی در عرصه سیاست خارجی  نیازمند شناخت دقیق واقعیت های بیرونی، توانمندی های خود و بررسی گزینه های عمل احتمالی، برآورد دقیق هزینه ها و دستاوردهای هر اقدام است. براین پایه شناخت و تحلیل محیط از الزامات سیاست خارجی بوده و در کانون توجه مجریان این عرصه  قرار دارد الزامی که ریشه در پویایی محیط دارد و بی توجهی به آن خسارت های جبران ناپذیر به بار می آورد و منافع و امنیت ملی کشورها را به خطر می اندازد. امکان آینده نگری نسبت به تحولات آتی از دیگر فواید تحلیل محیط است که مانع از مواجهه با شرایط و رویدادهای پیش بینی نشده می گردد. منطقه آسیای مرکزی با پیوندهای دیرین فرهنگی، دینی، تاریخی و پیوستگی جغرافیایی از حوزه های اولویت دار سیاست خارجی کشورمان است. شدت پیوستگی متقابل میان جمهوری اسلامی ایران و منطقه یادشده به گونه ای است که تحولات هریک پیامدهای اجتناب ناپذیر بر طرف دیگر خواهد داشت. از این رو پایش نظام مند و علمی تحولات این منطقه لازمه سیاست های کشور در قبال این منطقه است. مقاله حاضر بر پایه مفروضات بنیادین بالا، با بهره گیری از ابزار و روش های علمی تحلیل محیط در علم مدیریت راهبردی ، با روش تحلیلی و توصیفی درصدد پاسخ گویی به این پرسش اساسی است که الگوی مناسب تحلیل محیط در حوزه کشورهای آسیای مرکزی چیست؟ در این راستا با استناد به تجانس های فرهنگی، تاریخی و ارزشی میان ایران و کشورهای منطقه آسیای مرکزی، وابستگی های متقابل اقتصادی و رقابت و فعالیت بازیگران منطقه ای و جهانی از میان الگوهای متعارف تحلیل محیط، الگوی pesti مشتمل بر مؤلفه های سیاسی، اقتصادی،             اجتماعی- فرهنگی، فناوری و رفتار بازیگران بین المللی را به عنوان الگوی مناسب برای تحلیل تغییرات محیطی این منطقه به آزمون گذاشته و نتیجه گیری می نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارائه الگوی تحلیل محیط راه‌بردی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران؛ مطالعه موردی منطقه آسیای مرکزی

تصمیم‌گیری راهبردی در عرصه‌ سیاست خارجی  نیازمند شناخت دقیق واقعیت‌های بیرونی، توانمندی‌های خود و بررسی گزینه‌های عمل احتمالی، برآورد دقیق هزینه‌ها و دستاوردهای هر اقدام است. براین پایه شناخت و تحلیل محیط از الزامات سیاست خارجی بوده و در کانون توجه مجریان این عرصه  قرار دارد الزامی که ریشه در پویایی محیط دارد و بی‌توجهی به آن خسارت‌های جبران‌ناپذیر به بار می‌آورد و منافع و امنیت ملی کشورها ...

full text

تحلیل سیاست خارجی و هویت سیاست خارجی ‏جمهوری اسلامی ایران

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم‌ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان‌های متفاوت دولت‌های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص‌های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ثانیاً، با احتج...

full text

هستی‌شناسی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و اثرات آن بر روندهای سیاسی کشورهای آسیای مرکزی

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آسیای مرکزی به عنوان بخشی از گستره حوزه تمدن ایران، جایگاه ویژه‌ای از سیاست خارجی را به خود اختصاص داد. ایران نیز با وجود اشتراکات، پیوندها، فرصت­ها و مجموعه محدودیت‌ها و موانع داخلی و خارجی، سیاست ارتباط با این حوزه را به صورت دوجانبه یا چندجانبه آغاز کرد، اما توفیق ایران برای تأثیرگذاری در منطقه، منوط به گسترش هم‌گرایی و کاهش واگرایی و قدرت‌سازی از طریق ائتلاف و...

full text

تحلیل تکوین‌گرایانه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

رهیافت تکوین‌گرایی اجتماعی از جمله رهیافت‌های متأخر در مطالعات اجتماعی و روابط بین‌الملل است و امروزه بسیار کوشش می‌شود تا مسایل عمده سیاست بین‌الملل از جمله روابط خارجی دولت‌ها با استفاده از این رهیافت مورد بررسی قرار گیرند. بر این اساس، تکوین‌گرایی برخلاف نظریه‌های خردگرایی چون نوواقع‌گرایی و نولیبرالیسم که بر پایه نظریه انتخاب عقلایی قرار دارند؛ بر آن است که منافع بازیگران و دولت‌ها که تنظیم...

full text

جایگاه دیپلماسی عمومی در سیاست خارجی ‏جمهوری اسلامی ایران ‏ ‏(مطالعه موردی: منطقه خاورمیانه) ‏

دیپلماسی عمومی فرایند ارتباط مردم یک کشور با عامه مردم کشورهای دیگر برای شناساندن ایده‌های خود و شناخت ایده‌های آن‌ها و آرمان‌های ملی، معرفی نهادها، فرهنگ و هنجارها و تبیین اهداف سیاست‌های خود را شامل می‌شود. گفتمان قوی انقلاب اسلامی ایران نیز قوی‌ترین ابزار هنجارساز و تأثیرگذار در منطقه خاورمیانه و جهان اسلام بوده و اثرات تعیین‌کننده آن مورد اذعان موافقان و مخالفان نظام جمهوری اسلامی ایران می‌...

full text

جمهوری اسلامی و آسیای مرکزی: امکان سنجی همسویی در سیاست خارجی با تاکید بر کشور تاجیکستان

همراه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و ظهور جمهوری­های تازه استقلال یافته­ عمدتا بی­ثبات و با ایجاد کانون بحران درمنطقه آسیای مرکزی، فرصت­ها و چالش­هایی برای جمهوری اسلامی ایران به­عنوان کشوری هم­مرز با این منطقه به­وجود آمد. سوال اصلی در ­این مقاله ­چنین مطرح می شود که ساختارهای تاثیرگذار ­بر تصمیم­گیری­های ­سیاست خارجی ایران در منطقه آسیای ­مرکزی به ویژه تاجیکستان کدامند؟ در پاسخ به سوال مذکور...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز

جلد ۲۰، شماره ۸۶، صفحات ۳۱-۶۱

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023